CULTIVATION ADVICE

ΤομάταΤομάτα

Τομάτα

Mη διαθέσιμο

Οι σημαντικότερες τροφοπενίες που παρουσιάζει η θερμοκηπιακή τομάτα είναι η τροφοπενία ασβεστίου και καλίου.

tomato blossom rot 250px Η έλλειψη ασβεστίου ή η δυσκολία απορρόφησής του από το φυτό προκαλεί το φαινόμενο της ξηρής σήψης κορυφής (blossom end rot) που καθιστά τον καρπό μη εμπορεύσιμο.
Τροφοπενία ασβεστίου

Η τομάτα είναι καλιόφιλο φυτό και έλλειψη καλίου κατά την ωρίμανση του καρπού μπορεί να προκαλέσει τον ανομοιόμορφο χρωματισμό του (blotchy ripening) ή την παραμόρφωσή του, με αποτέλεσμα ο καρπός να γίνεται πιο γωνιώδης και ελαφρύς (boxy fruit).

9.ElleipsiKalliouKarpos200px

Τροφοπενία καλίου

boron deficiency

Τροφοπενία βορίου προκαλεί μειωμένη καρπόδεση αλλά και σκασίματα στην επιδερμίδα των καρπών. Σκασίματα της επιδερμίδας μπορεί να προκαλέσει και η τροφοπενία χαλκού όταν συνδυάζεται με υψηλές θερμοκρασίες.

Έλλειψη μαγνησίου, σιδήρου, μαγγανίου, ψευδαργύρου ή μολυβδαινίου οδηγούν σε μεσονεύρια χλώρωση.

Τροφοπενία βορίου

Στους εχθρούς της θερμοκηπιακής τομάτας συγκαταλέγονται διάφορα είδη νηματωδών, εντόμων και ακαρέων, τα οποία περιγράφονται στη συνέχεια.

Οι νηματώδεις του γένους Meloidogyne καθώς και το είδος Heterodera rostochiensis παρασιτούν στο ριζικό σύστημα της τομάτας. Στο στάδιο της προνύμφης, ο νηματώδης προσβάλει τις αναπτυσσόμενες ρίζες και εκκρίνει τοξικές ουσίες που οδηγούν στη δημιουργία γιγαντιαίων φυτικών κυττάρων. Η καταστροφή των ριζών έχει ως αποτέλεσμα το φυτό να μη μπορεί να απορροφήσει τα θρεπτικά στοιχεία και το νερό που χρειάζεται, οπότε δυσχεραίνεται η ανάπτυξη, μαραίνεται και δίνει μειωμένη παραγωγή.

Η προνύμφη του σιδηροσκώληκα Agriotes obscurus τρέφεται από τα νεαρά φυτά στη βάση του βλαστού και προκαλεί καχεξία και υποβάθμιση του εμπορεύσιμου καρπού.

Η πράσινη αφίδα της ροδακινιάς (Myzus persicae) και η ροζ αφίδα της πατάτας (Macrosiphum euphorbiae) αναπτύσσουν πολύ γρήγορα αποικίες στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, απομυζούν τους χυμούς και προκαλούν συστροφή και ξήρανση των φύλλων. Οι αφίδες μπορεί να μεταφέρουν ιώσεις, ενώ χαρακτηριστική είναι η έκκριση μελιτωμάτων από τα έντομα αυτά, που ακολουθείται από ανάπτυξη μυκήτων.

Ο θρίπας του καπνού (Thrips tabaci) και ο θρίπας της Καλιφόρνιας (Frankliniella occidentalis) αφήνουν τα αυγά τους πάνω σε όλα τα μαλακά μέρη του υπέργειου τμήματος της τομάτας. Οι προνύμφες τους παραμένουν ακίνητες και μυζούν τους χυμούς του φυτού. Στα σημεία προσβολής στα φύλλα δημιουργείται μια γκρίζα κηλίδα, ενώ σε έντονες προσβολές μπορεί να προσβληθούν και οι καρποί. Οι θρίπες μπορεί να είναι φορείς του ιού του κηλιδωτού μαρασμού της τομάτας (TSWV).

Ο φυλλορύκτης ή υπονομευτής της τομάτας (Tuta absoluta) προκαλεί τεράστιες ζημιές στις καλλιέργειες τομάτας. Προσβάλλει τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού και γεννά τα αυγά του στο μεσαίο ή στο κορυφαίο τμήμα του φυτού. Η προνύμφη ορύσσει στοές που στα αρχικά στάδια δύσκολα διακρίνονται, ενώ νυμφώνεται στο έδαφος. Μπορεί να καταστρέψει το σύνολο της φυλλικής επιφάνειας, με αποτέλεσμα την καθολική ξήρανση των φυτών και την ολική απώλεια της παραγωγής.

Ο σιδηρόδρομος της τομάτας (Liriomyza solani) δημιουργεί επίσης στοές στα φύλλα, όπου τα θηλυκά γεννούν και τα αυγά τους. Τελικά το φυτό αποφυλλώνεται.

Τα τέλεια και οι προνύμφες του αλευρώδους (Trialeurodes vaporatorium) απομυζούν την τροφή τους από τα φύλλα. Επιπλέον, οι προνύμφες εκκρίνουν μελίτωμα πάνω στο οποίο ευνοείται η ανάπτυξη καπνιάς, δηλαδή του μύκητα Cladosporium, με συνέπεια να μειώνεται η φωτοσυνθετική δραστηριότητα του φυτού. Επίσης, οι αλευρώδεις μπορεί να είναι φορείς ιώσεων.

Τέλος, τα φύλλα της τομάτας προσβάλλονται και από τον τετράνυχο (Tetranychus urticae). Ο τετράνυχος σχηματίζει τις αποικίες του στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, όπου δημιουργούνται κίτρινες και ελαφρά σταχτιές κηλίδες. Στην επάνω επιφάνεια των φύλλων παρουσιάζεται χλώρωση κατά κηλίδες, ενώ σε έντονη προσβολή τα φύλλα καρουλιάζουν, ξηραίνονται και πέφτουν. Μπορεί να προσβληθούν επίσης τα στελέχη, τα άνθη και οι καρποί, οι οποίοι δεν αναπτύσσονται κανονικά και είναι μη εμπορεύσιμοι. Σημάδι της προσβολής είναι και οι αραχνοειδείς ιστοί στα προσβεβλημένα μέρη.

Η τομάτα απειλείται από πολλές μυκητιάσεις, βακτηριάσεις και ιώσεις.

Οι αδρομυκώσεις προκαλούνται από είδη των γενών Verticillium και Fusarium και είναι καταστρεπτικές για την καλλιέργεια. Τα φυτά παρουσιάζουν το σύμπτωμα του βραδέως μαρασμού, δηλαδή αρχικά μαραίνονται μεμονωμένα φύλλα ενώ στη συνέχεια ολόκληροι βλαστοί και τελικά το φυτό νεκρώνεται. Χαρακτηριστικός των αδρομυκώσεων είναι ο καστανός μεταχρωματισμός των αγγείων του ξύλου σε τομή του στελέχους.

Η ριζοκτόνια (Rhizoctonia solani) προσβάλει το ριζικό σύστημα και το λαιμό λίγο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, όπου σχηματίζονται ερυθροκάστανες κηλίδες με σαφή όρια. Οι κηλίδες αυτές εξελίσσονται σε νεκρωτικές, ενώ συχνά σχίζονται και δημιουργούνται έλκη. Τα προσβεβλημένα φυτά είναι καχεκτικά και τελικά ξηραίνονται.

Η φελλώδης ή καστανή σηψιρριζία προκαλείται από το μύκητα Pyrenocheata lycopersici. Κατά την ασθένεια αυτή, οι μικρότερες ρίζες εμφανίζουν καστανές κηλίδες που οδηγούν σε σήψη, ενώ οι μεγαλύτερες διογκώνονται, φελλοποιούνται και σχίζονται.

Ο μύκητας Didymella lycopersici προσβάλει κυρίως το στέλεχος της τομάτας, αλλά επίσης και τα φύλλα και τους καρπούς. Προκαλεί χλώρωση των φύλλων της βάσης και σχηματισμό έλκους στην περιοχή του λαιμού, που ακολουθείται από νέκρωση του ιστού, με αποτέλεσμα τον απότομο μαρασμό των φυτών.

Η σκληρωτινίαση (Sclerotinia sclerotium) εμφανίζεται στην περιοχή του λαιμού και εξαπλώνεται στη ρίζα και το στέλεχος. Στο λαιμό σχηματίζεται σταχτόχρωο έλκος, τα φύλλα κιτρινίζουν και ξηραίνονται, ενώ στους καρπούς παρατηρείται υγρή σήψη.

Ο βοτρύτης (Botrytis cinerea) προσβάλλει τα στελέχη, τα φύλλα, τους καρπούς και τα άνθη προκαλώντας τη φαιά σήψη. Οι ιστοί αποκτούν καστανό χρώμα, μαλακώνουν και νεκρώνονται. Στους καρπούς της τομάτας μπορεί να σχηματιστεί και η κηλίδα «φάντασμα», που αποτελείται από μικρούς, υπόλευκους δακτύλιους.

Ο πρώιμος περονόσπορος (Alternaria solani) προσβάλει όλα τα υπέργεια μέρη του φυτού. Στα φύλλα εμφανίζονται κυκλικές ή γωνιώδεις κηλίδες με συγκεντρικές ζώνες (μορφή στόχου) και ακολουθεί νέκρωση και πτώση των φύλλων. Παρόμοιες κηλίδες αναπτύσσονται και στους υπόλοιπους ιστούς, οι οποίοι τελικά νεκρώνονται.

Ο όψιμος περονόσπορος (Phytophthora infestans) εξαπλώνεται ταχύτατα και προσβάλλει το λαιμό, τα φύλλα, τους βλαστούς και τους καρπούς της τομάτας. Παρατηρούνται χλωρωτικές κηλίδες ακανόνιστου σχήματος και ασαφούς περιφέρειας στα φύλλα και νεκρωτικές περιοχές στους βλαστούς με επακόλουθο μαρασμό. Οι καρποί παρουσιάζουν γκριζοκάστανες, ελαφρά βυθισμένες περιοχές. Παραμένουν συνεκτικοί, αλλά δευτερογενείς προσβολές από μικροοργανισμούς μπορεί να οδηγήσουν σε μαλακή σήψη.

Το κλαδοσπόριο (Cladosporium fulvum ή Fulvia fulva) προσβάλει τα κατώτερα φύλλα, όπου σχηματίζει κυκλικές ή ακανόνιστες χλωρωτικές κηλίδες με ασαφή όρια. Οι κηλίδες στη συνέχεια γίνονται νεκρωτικές και τα φύλλα κατσαρώνουν και πέφτουν.

Το ωίδιο (Leveillula taurica) προσβάλλει μόνο τα φύλλα, όπου προκαλεί το σχηματισμό χλωρωτικών κηλίδων ακανόνιστου ή γωνιώδους σχήματος. Σε έντονες προσβολές τα φύλλα ξηραίνονται και πέφτουν.

Η βακτηριακή κηλίδωση της τομάτας προκαλείται από το βακτήριο Xanthomonas campestris pv. vesicatoria και προσβάλει τα φύλλα και τους πράσινους καρπούς. Δημιουργεί και στα φύλλα και στους καρπούς ακανόνιστες καστανές νεκρωτικές κηλίδες, οι οποίες σχίζονται στο κέντρο.

Η βακτηριακή στιγμάτωση προκαλείται από το βακτήριο Pseudomonas syringae pv. tomato και προσβάλει όλα τα υπέργεια μέρη του φυτού. Οδηγεί στο σχηματισμό ακανόνιστων νεκρωτικών περιοχών που περιβάλλονται από χλωρωτική ζώνη.

Οι σημαντικότερες ιολογικές ασθένειες της τομάτας είναι ο ιός του μωσαϊκού του καπνού (ΤΜV) και ο ιός του κίτρινου καρουλιάσματος των φύλλων (TYLCV). Ο TMV προκαλεί μικροφυλλία, χλώρωση και εμφάνιση μωσαϊκού, παραμόρφωση των φύλλων και νανισμό του φυτού. Ο TYLCV προκαλεί παραμόρφωση των φύλλων, χλώρωση και βραχυγονάτωση. Οι ιοί μεταδίδονται μέσω των αφίδων, θριπών και αλευρώδων.

ΘΡΕΨΗ - Βασική λίπανση

Η βασική λίπανση της θερμοκηπιακής τομάτας στοχεύει κυρίως στην παροχή της απαραίτητης για την καλλιέργεια οργανικής ουσίας, η οποία διατηρεί τη δομή του εδάφους και βελτιώνει την υδατοϊκανότητά του. Επιπλέον, ανάλογα με τα αποτελέσματα της εδαφικής ανάλυσης, μπορούν να προστεθούν στο έδαφος κατά τη βασική λίπανση μέρος του καλίου και του φωσφόρου που απαιτεί η καλλιέργεια. Άζωτο αποφεύγεται να προστίθεται κατά τη βασική λίπανση για να μην προκαλείται ζωηρή βλάστηση στα φυτά, αλλά αν η ανάλυση εδάφους το υποδεικνύει, χορηγείται το αναγκαίο άζωτο για την πρώτη ανάπτυξη.

Οι προτάσεις της HUMOFERT ΑΒΕΤΕ για τη βασική λίπανση της θερμοκηπιακής τομάτας είναι:
Οργανικό λίπασμα σταδιακής αποδέσμευσης GRENA SPECIAL5-3-2
Οργανικό λίπασμα σταδιακής αποδέσμευσης BIOFERTIN τύπος NPK 6-15-3
Οργανικό λίπασμα σταδιακής αποδέσμευσης ECO PLANT FOOD τύπος NPK 4-11-5

ΘΡΕΨΗ - Επιφανειακή λίπανση

Με την επιφανειακή λίπανση της θερμοκηπιακής τομάτας αποσκοπούμε να συμπληρώσουμε τη βασική λίπανση και να καλύψουμε πλήρως τις ανάγκες της καλλιέργειας σε άζωτο, φώσφορο και κάλιο, ώστε να πετύχουμε ισορροπημένη ανάπτυξη, ανθοφορία και καρποφορία. Οι απαιτούμενες ποσότητες αζώτου, φωσφόρου και καλίου χορηγούνται σε δόσεις κατά τη διάρκεια της βλάστησης μέχρι την καρπόδεση και ελαχιστοποιούνται ή σταµατούν τελείως λίγο πριν την έναρξη ωρίµανσης των καρπών. Επιπλέον, με την επιφανειακή λίπανση φροντίζουμε να διατηρούμε καλή δομή του εδάφους, ώστε τα προϊόντα θρέψης να απορροφώνται στο μέγιστο από τα φυτά.

Τα προϊόντα που προτείνει η HUMOFERT ΑΒΕΤΕ για την επιφανειακή λίπανση της τομάτας είναι:

Υδατοδιαλυτά λιπάσματα FAST GROW και FAST GROW PLUS, τύποι ΝΡΚ 10-50-10, 15-30-15, 20-20-20, 10-20-30, 3-15-28, 6-12-36 και 5-10-40
Οργανοχουμικά λιπάσματα STRONG, STRONG-26 και STRONG-CaB
Φυσικοί ενεργοποιητές εδάφους ACT-1και MUST

ΘΡΕΨΗ - Διαφυλλική λίπανση

Οι διαφυλλικοί ψεκασμοί με υδατοδιαλυτά και υγρά λιπάσματα και βιοδιεγέρτες σε όλα τα στάδια της καλλιέργειας της θερμοκηπιακής τομάτας έχουν πολύ σημαντικά οφέλη. Η απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων από τα φύλλα είναι άμεση, η ποσότητα των εφαρμοζόμενων λιπασμάτων μικρή και επιπλέον, επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εφικτός ο συνδυασμός των λιπασμάτων με τα φυτοπροστατευτικά σκευάσματα, δεν προστίθεται εργατικό κόστος και καύσιμα για την εφαρμογή.

Η HUMOFERT ΑΒΕΤΕ διαθέτει μεγάλη γκάμα υδατοδιαλυτών και υγρών λιπασμάτων και βιοδιεγερτών, κατάλληλων για τη διαφυλλική λίπανση της θερμοκηπιακής τομάτας:

Υδατοδιαλυτά λιπάσματα FAST GROW και FAST GROW PLUS
Υγρά λιπάσματα GROWER
Εκχυλίσματα φυκιών ACADIAN και PROTON-P
Βιοδιεγέρτης ανάπτυξης PERFECT
Βιοδιεγέρτες ανάπτυξης- καρπόδεσης STIMPLEX και NATREG
Βιοδιεγέρτης καρπόδεσης S-M-F
Βιοδιεγέρτης ωρίμανσης BRIX-IN
Οργανικά λιπάσματα με αμινοξέα FISH-FERT, AMINAL και BIOFERTIN-L τύπος ΝΡΚ 2-0,5-4

ΤΡΟΦΟΠΕΝΙΕΣ - Ιχνοστοιχεία

Για την πρόληψη των τροφοπενιών που εμφανίζονται στην τομάτα συστήνουμε τη χρήση μιγμάτων ιχνοστοιχείων, αλλά και ειδικών υγρών λιπασμάτων. Τα μίγματα περιέχουν όλα τα απαραίτητα για τη θρέψη της καλλιέργειας ιχνοστοιχεία, ενώ τα ειδικά λιπάσματα χορηγούν στην καλλιέργεια στοχευμένα το θρεπτικό στοιχείο που της χρειάζεται σε κάθε στάδιο. Επειδή τα περισσότερα ιχνοστοιχεία που περιέχονται μέσα στα μίγματα βρίσκονται σε χηλική μορφή, η αφομοίωσή τους από τα φυτά είναι πολύ γρήγορη και γι' αυτό τα μίγματα είναι πολύ αποτελεσματικά στη μείωση της εμφάνισης τροφοπενιών.

Η HUMOFERT ΑΒΕΤΕ για την κάλυψη των αναγκών της τομάτας θερμοκηπίου σε ιχνοστοιχεία προτείνει:

Μίγματα ιχνοστοιχείων COMBI-MIX, ELEM-MIX, DIA-MIX και MULTI-MIX

ΤΡΟΦΟΠΕΝΙΕΣ - Ασβέστιο

Η τροφοπενία ασβεστίου είναι από τις σημαντικότερες στην καλλιέργεια της θερμοκηπιακής τομάτας. Προκαλεί την ξηρή σήψη κορυφής (blossom end rot) δηλαδή την ξήρανση στο αντίθετο του ποδίσκου άκρο του καρπού, με αποτέλεσμα την απώλεια της εμπορικής του αξίας.

Οι λύσεις της HUMOFERT ΑΒΕΤΕ για την πρόληψη και αντιμετώπιση της τροφοπενίας ασβεστίου στην τομάτα περιλαμβάνουν τα σκευάσματα:

Ειδικό υγρό λίπασμα DYNAMIC
Ειδικό υγρό λίπασμα FORTICAL
Υγρό λίπασμα ασβεστίου με αμινοξέα AMINA-CAL

ΤΡΟΦΟΠΕΝΙΕΣ - Βόριο

Η τροφοπενία βορίου προκαλεί μειωμένη καρπόδεση καθώς και σκασίματα στην επιδερμίδα των καρπών. Για το λόγο αυτό οι προληπτικοί ψεκασμοί με σκευάσματα βορίου στα στάδια της άνθησης και της καρπόδεσης θεωρούνται αναγκαίοι.

Η HUMOFERT ΑΒΕΤΕ προτείνει τα παρακάτω λιπάσματα Βορίου για την καλλιέργεια της τομάτας:

Υγρό λίπασμα Ψευδαργύρου-Βορίου-Μολυβδαινίου με αμινοξέα AMINA Zi-Bo-Mo
Υγρό λίπασμα βορίου BORONIL
Υγρό λίπασμα βορίου με εκχύλισμα φυκιών SEABOR
Λίπασμα Βορίου σε υδατοδιαλυτή σκόνη ELEM-B
Μίγμα Βορίου-Αμινοξέων σε υδατοδιαλυτή σκόνη DIA-B

ΤΡΟΦΟΠΕΝΙΕΣ - Σίδηρος

Οι ανάγκες της τομάτας σε σίδηρο είναι μέτριες, αλλά είναι απαραίτητο να καλύπτονται για να αποφεύγεται η χλώρωση των φύλλων.

Η HUMOFERT ABETE για την κάλυψη των αναγκών της θερμοκηπιακής τομάτας σε σίδηρο προτείνει:

Χηλικός σίδηρος FERRUM, FERILION και ELEM-FE
Υγρό λίπασμα σιδήρου με αμινοξέα AMINA-FE

array(41) {
  [0]=>
  string(566) "

Chelated Iron EDDHA 6% in water-soluble powder form

" [1]=> string(552) "

Liquid Boron fertilizer (Β 10% w/w)

" [2]=> string(549) "

21% Boron in water soluble powder form

" [3]=> string(556) "

Mixture of Boron-Amino acids in water soluble powder

" [4]=> string(547) "

Liquid Organic Boron Fertilizer (5% B)

" [5]=> string(601) "

Liquid Micronutrient fertilizer with amino acids

" [6]=> string(645) "

Liquid NPK fertilizer NPK 8-0-5 + 10% CaO + 2% MgO + 0.1% B, special for calcium, magnesium, potassium and boron deficiencies

" [7]=> string(572) "

Liquid Calcium fertilizer with amino acids

" [8]=> string(574) "

Liquid fertilizer of high Calcium concentration

" [9]=> string(630) "

Liquid organic Soil Amendment

" [10]=> string(549) "

Liquid organic Nitrogen fertilizer 3-0-0

" [11]=> string(589) "

Liquid Organic fertilizer from enzymatic hydrolysis of fish

" [12]=> string(619) "

Organomineral Slow Release Granular Fertilizers

" [13]=> string(590) "

Organic Slow Release Granular fertilizers

" [14]=> string(622) "

Liquid Fertilizer N-P-K with slow release Nitrogen

" [15]=> string(608) "

Liquid Fertilizer N-P-K with slow release Nitrogen

" [16]=> string(0) "" [17]=> string(608) "

Liquid Fertilizer N-P-K with slow release Nitrogen

" [18]=> string(739) "" [19]=> string(692) "" [20]=> string(618) "

Water soluble N-P-K Fertilizers with trace elements

" [21]=> string(530) "

Liquid Organic Nutrition Supplement

" [22]=> string(689) "

Water soluble N-P-K Fertilizers with marine plants extract, Amino acids and Micronutrients

" [23]=> string(585) "

Liquid Organomineral Calcium - Boron Fertilizer

" [24]=> string(562) "

Solid natural soil activator 100% water-soluble

" [25]=> string(565) "

Liquid condensed soil activator

" [26]=> string(537) "

Natural Biostimulant-Soil Amendment

" [27]=> string(579) "

Organic Natural Fertilizer from Marine Plant Extract

" [28]=> string(584) "

Condensed Liquid Organic Fertilizer from Marine Plant Extract

" [29]=> string(577) "

Natural Βiostimulant for Growth & Improved fruit quality

" [30]=> string(601) "

Φυσικός βιοδιεγέρτης Ανάπτυξης-Καρπόδεσης

" [31]=> string(560) "

Natural Biostimulant for Growth & Fruit set

" [32]=> string(528) "

Liquid Fruit Set Stimulant

" [33]=> string(555) "

Natural Fruit Maturing Biostimulant

" [34]=> string(641) "

Micronutrient mixture in water soluble powder (4% Fe, 4% Zn, 3% Mn, 2% MgΟ, 1.5% B, 0.5% Cu, 0.005% Mo, 2.8% S)

" [35]=> string(644) "

Micronutrient mixture in water soluble powder (4.1% Fe, 1.4% Zn, 3.8% Mn, 4.6% MgΟ, 0.6% B, 1.28% Cu, 0.07% Mo)

" [36]=> string(579) "

Mixture of Micronutrients-Amino acids in water soluble powder

" [37]=> string(615) "

Trace elements mixture (5.5% Fe, 3% Zn, 2% Mn, 3% MgΟ, 1.8% B, 0.5% Cu, 0.006% Mo)

" [38]=> string(566) "

Liquid Iron fertilizer with amino acids

" [39]=> string(569) "

Chelated Iron EDTA 13% in water soluble powder form

" [40]=> string(581) "

Chelated Iron EDDHA iron 6% in water soluble powder form

" }